چگونه بخش بحث و نتیجه گیری را بنویسیم؟
به بیان ساده این بخش به این سوال پاسخ می دهد که معنی یافته ها و نتایج بدست آمده از پژوهش چیست؟ این بخش ارتباط بین نظر و عمل است، جایی است که نتایج پژوهشتان را با مبانی نظری و پژوهش های گذشته پیوند می زنید. پس این بخش ارتباط تنگاتنگی با بخش مقدمه و بررسی متون دارد. در این بخش نتایج و یافته ها خلاصه، معنی و تفسیر می شوند. نوشتن بخش بحث و نتیجه گیری همانند بخش مقدمه یکی از دشوارترین بخش‌ها در هنگام نوشتن مقاله است. بااین‌حال، با توضیحاتی که در ادامه می آید، باید کار را راحت کند.
ساختار بخش بحث و نتیجه گیری:
- ساختار بحث همانند بخش نتایج براساس سوالات پژوهشی یا اهداف پژوهش است. پس به بخش مقدمه برگردید و به سوالات یا اهدافی که در مقدمه مطرح کردید توجه کنید.
- سپس نتایج کلیدی هر سوال یا هر هدف را از بخش نتایج، استخراج کنید.
- نتایج را دقیق و روشن بدون اعداد و محاسبات آماری خلاصه کنید.
- استنباط ها، تفسیرها و هر گونه تبیین های احتمالی خود را از نتایج بیان کنید یعنی نتایج بدست آمده، دلالت بر چه چیزی دارند.
- بیان کنید آیا نتایج بدست آمده فرضیه های پژوهش شما را حمایت می کند یا خیر؟
- ارتباط نتایج با مطالعات گذشته را بیان کنید. پس به بخش بررسی متون بروید و تمام پژوهش های مرتبط با این نتایج را بیابید.
- بیان کنید آیا نتایج بدست آمده با پژوهش های قبلی در یک راستا بوده اند یا خیر، یا نتایج جدید هستند؛ به عبارتی نشان دادن تفاوتها ونشان دادن دانش نو
- اگر نتایج در یک راستا نبودند و نتایج جدید بودند، می توانید دو تا سه دیدگاه و استدلال خود را درباره این نتایج بیان کنید.
- بعد آن کاربردهای پژوهش خود را بیان کنید (Implications & Originality) یعنی آیا یافته های شما بینشی نو و کاربردی یا دانش نو و کاربردی یا راهکاری نو و کاربردی تولید کرده است (Contribution of Knowledge) و در کل توسعه را تغذیه می کند.
- به عبارتی تاثیر احتمالی پژوهشتان را بیان کنید و تاکید کنید اگر نتایج این پژوهش بکار گرفته شود، چه تاثیری برجامعه هدف دارد.
- محدودیت های پژوهش (Limitations)، عوامل بازدارنده و متغیرهای غیرقابل کنترلی که در طی فرایند پژوهش با آن مواجه بودید بیان کنید.
- با توجه به نتایج پژوهشتان، پیشنهادهایی برای پژوهش بیشتر در آینده بیان کنید (Further Research).
مطالب بسیار خوب و مفید