قطعا! راه‌اندازی یک خدمت یا برنامه جدید کتابخانه‌ای مستلزم برنامه‌ریزی و اجرای متفکرانه است. در زیر چند گام برای کمک به موفقیت شما آورده شده است.
ارزیابی نیازها و اولویت‌ها
قبل از شروع به توسعه یک خدمت یا برنامه جدید در کتابخانه، ارزیابی نیازهای جامعه هدف بسیار مهم است. با نظرسنجی‌ها، استفاده از گروه‌های کانونی یا گفتگوهای غیررسمی با مشتریان خود درگیر شوید تا بفهمید آنها از کتابخانه چه می خواهند. شکاف‌های موجود در پیشنهادهای فعلی را بیابید و در نظر بگیرید که چگونه یک خدمت جدید می تواند این شکاف‌ها را پر کند. بررسی‌های اولیه نه تنها جهت برنامه شما را تعیین می‌کند، بلکه به مشتریان شما نشان می‌دهد که نظرهای آنها ارزشمند است، و حس اجتماعی و مالکیت بر خدمت جدید را تقویت می‌کند. درنهایت می‌توانید خدمات را براساس تقاضا و تاثیر آن اولویت‌بندی کنید.
برنامه‌ریزی کامل
هنگامی که نیازی را شناسایی کردید، یک برنامه دقیق برای خدمات جدید کتابخانه خود تهیه کنید. این باید شامل اهداف، مخاطبان هدف، منابع موردنیاز و جدول زمانی باشد. چالش‌های بالقوه و نحوه غلبه بر آنها را در نظر بگیرید. همچنین تعیین اینکه چگونه موفقیت خدمات را اندازه‌گیری می کنید مهم است. چه از طریق تعامل با کاربران، چه از طریق نظرسنجی‌های رضایت یا سایر معیارها، داشتن اهداف روشن به شما کمک می‌کند تمرکز خود را حفظ کنید و در صورت لزوم تنظیمات آگاهانه را انجام دهید.
منابع مالی مطمئن
تأمین مالی جنبه حیاتی در راه‌اندازی یک خدمت جدید در کتابخانه است. منابع مالی مختلف مانند کمک‌های مالی، حمایت‌های مالی یا مشارکت با سازمان‌ها و مشاغل محلی را جستجو کنید. آماده باشید که دلیلی قانع‌کننده ارائه دهید برای اینکه چرا خدمت یا برنامه پیشنهادی شما مهم است و چگونه برای جامعه کتابخانه مفید است. یک برنامه بودجه مدون که هزینه‌های مورد انتظار و درآمد بالقوه را مشخص کند، برای تامین حمایت مالی موردنیاز شما ضروری است.
کارکنان آموزش دیده
برای اینکه خدمت جدید شما به خوبی اجرا شود، کارکنان شما باید به خوبی آماده باشند. آموزش جامعی را ارائه دهید که هدف از خدمت، نحوه استفاده از هر فناوری یا تجهیزات جدید و مهارت‌های لازم برای ارائه خدمت به مشتری را پوشش دهد. کارکنان را به ارائه بازخورد، پیشنهادها و مشارکت فعال در موفقیت خدمات تشویق کنید. یک تیم آگاه و مشتاق کلید ارائه یک تجربه مثبت به مشتریان شما خواهد بود.
بازاریابی موثر
بازاریابی برای اطمینان از آگاهی جامعه شما از خدمات جدید ضروری است. یک برنامه بازاریابی ایجاد کنید که از ترکیبی از مجراهای سنتی و دیجیتالی متناسب با مخاطبان هدف شما استفاده می‌کند. تبلیغات جذاب و چشم‌نواز ایجاد کنید و از پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی برای انتشار این اخبار استفاده کنید. فراموش نکنید که با رسانه‌های محلی و گروه‌های اجتماعی تعامل داشته باشید که می‌توانند به تقویت پیام شما کمک کنند. هدف این است که سر و صدا ایجاد کنید و انتظار داشته باشید که خدمت جدید شما رونق بگیرد.
دریافت بازخورد
پس از راه‌اندازی خدمات جدید کتابخانه، فعالانه به دنبال بازخورد از مراجعان خود باشید تا اثربخشی آن را ارزیابی کنید. از نظرسنجی‌ها، جعبه‌های پیشنهادها و گفتگوهای مستقیم برای جمع‌آوری نظرات مخاطبان در مورد آنچه در حال وقوع است و آنچه که میتواند بهبود یابد، استفاده کنید. گفتگوی مداوم با کاربران‌تان به شما کمک می‌کند خدمت را در طول زمان بهبود ببخشید و نشان دهید که برای نظرهای آنها ارزش قائل‌اید. بهبود مستمر، خدمات شما را ارزشمند نگه می‌دارد.
به یاد داشته باشید، راه‌اندازی موفق یک خدمت یا برنامه جدید مستلزم همکاری، سازگاری، و تعهد واقعی برای رفع نیازهای کاربران کتابخانه است.
https://info-consulting.ir/wp-content/uploads/2024/07/new-services.jpg400400دکتر مریم اسدیhttp://info-consulting.ir/wp-content/uploads/2020/08/Untitled-5-300x200-1.pngدکتر مریم اسدی2024-07-21 08:43:292024-07-21 08:51:41چگونه می‌توانید به عنوان یک کتابدار یک خدمت یا برنامه جدید را در کتابخانه با موفقیت راه‌اندازی کنید.
در این مقاله به برخی از عناصر کلیدی طراحی پرداختم که میتواند به کتابداران در ایجاد فضای کتابخانه کاربرمحور کمک کند. توجه به این عناصر موجب می‌شود از یک سو درک صحیح و کاملی از نیازها و انتظارات کاربران کتابخانه بدست آوریم؛ و از سوی دیگر فضایی طراحی کنیم که برای کاربران کتابخانه لذت‌بخش باشد، استفاده‌پذیری از خدمات و منابع کتابخانه را افزایش دهد و تجربه موثر و تصویر رضایت‌بخشی در ذهن کاربران در استفاده از کتابخانه ایجاد کند.
این مقاله از تجربه شخصی (دکتر مریم اسدی)، جامعه لینکدین (LinkedIn community ) و هوش مصنوعی بهره برده است.
کاربرپژوهی فرآیند جمع‌آوری داده‌ها و دیدگاه‌هایی درباره کاربران یک کتابخانه مانند اطلاعات جمعیت‌شناختی، نیازها، انگیزه‌ها، چالش‌ها و رضایت آنها است. کاربرپژوهی را می‌توان با روش‌های مختلفی مانند نظرسنجی، مصاحبه، مشاهدات، گروه‌های تمرکز و آزمون‌های استفاده‌پذیری انجام داد. کاربرپژوهی میتواند به کتابداران کمک کند تا مشکلات و فرصت‌هایی را که کاربران با آن مواجه‌اند شناسایی کنند و راه‌حل‌هایی برای آن بیابند. همچنین کاربرپژوهی میتواند به کتابداران کمک کند تا اثربخشی و استفاده‌پذیری خدمات، فضاها و نظام‌های موجود در کتابخانه را ارزیابی کنند.
پرسونای کاربر، بازنمودهای خیالی از کاربران معمولی یا ایده‌آل یک کتابخانه است که بر اساس داده‌های حاصل از پژوهش کاربر بدست می‌آید. شناخت شخصیت‌های کاربر می‌توانند به کتابداران کمک کنند تا انواع مختلف کاربرانی که از کتابخانه آنها بازدید می‌کنند یا از آنها استفاده می‌کنند، اهداف، رفتارها، ترجیحات و نارضایتی آنها را درک کنند. پرسونای کاربر همچنین می‌توانند به کتابداران کمک کنند تا با کاربران خود ارتباط برقرار کنند. با آنها همدلی کنند. خدمات، فضاها و نظام‌هایی متناسب با نیازها و انتظارات آنها طراحی کنند. شخصیت کاربر را می‌توان با استفاده از الگوها، ابزارها یا داستان ها ایجاد کرد. این الگو باید شامل جزئیاتی مانند نام، سن، شغل، پیشینه فرد، نیازها، انگیزه ها، سرخوردگی‌ها و سناریوها باشد.
نقشه‌های سفر کاربر ابزارهای بصری است که گام ها و تعاملات کاربران را هنگام استفاده از خدمت، فضا یا سیستم کتابخانه نشان می‌دهند. نقشه‌های سفر کاربر میتواند به کتابداران کمک کنند تا تجربه کاربر را از دیدگاه کاربر ترسیم کنند و نقاط تماس، احساسات، سرخوردگی‌ها و فرصت‌هایی را شناسایی کنند که کاربران در طول مسیر با آنها مواجه میشوند. نقشه‌های سفر کاربر همچنین میتواند به کتابداران کمک کند تا با حذف یا کاهش نقاط اصطکاک و افزودن نقاط مثبت، تجربه کاربری را بهینه کنند. نقشه‌های سفر کاربر را می توان با استفاده از دیاگرام‌ها، نمودارها یا داستان‌‌سازی ایجاد کرد. این نمودارها باید شامل جزئیاتی مانند مراحل، اقدامات، افکار، احساسات و فرصت‌ها باشد.
بازخورد کاربر
بازخورد کاربر فرآیند جمع آوری و تجزیه و تحلیل نظرها و پیشنهادهای کاربران یک خدمت، فضا یا نظام کتابخانه است. آن میتواند به کتابداران کمک کند تا رضایت و وفاداری کاربران را اندازه‌گیری کنند و نقاط قوت و ضعف طراحی خود را شناسایی کنند. بازخورد کاربر همچنین میتواند به کتابداران کمک کند تا طراحی خود را با تصور کاربر از کتابخانه بهبود بخشند و نوآوری کنند. بازخوردها را می‌توان با روش‌های مختلفی مانند نظرسنجی، مصاحبه، بررسی، رتبه‌بندی، نظرها و پیشنهادها جمع‌آوری کرد.
آزمون کاربر
آزمون کاربر فرآیند ارزیابی استفاده‌پذیری و عملکرد یک خدمت، فضا یا نظام کتابخانه با کاربران واقعی یا بالقوه است. آن میتواند به کتابداران کمک کند تا مفروضات و فرضیه‌های طراحی خود را اعتبارسنجی کنند و مشاهده کنند که کاربران چگونه با طراحی آنان در موقعیت‌های واقعی یا شبیه سازی شده تعامل دارند. آزمون کاربر همچنین میتواند به کتابداران کمک کند تا هرگونه مشکل در استفاده، خطا یا اشکالی را که بر تجربه کاربر تأثیر می‌گذارد شناسایی و برطرف کنند. آزمون کاربر را می‌توان با روش‌های مختلفی انجام داد، مانند آزمون استفاده‌پذیری، آزمون‌های بتا، تست‌های A/B و ارزیابی‌های اکتشافی.
هم‌آفرینی کاربر فرآیندی است که در آن کاربران یک خدمت، فضا یا سیستم کتابخانه در فرآیند طراحی همکاری و مشارکت دارند. آن میتواند به کتابداران کمک کند تا از خلاقیت و تخصص کاربران خود بهره ببرند. همچنین ایده‌ها و راه‌حل‌هایی را تولید کنند که مرتبط‌تر، متنوع‌تر و نوآورانه‌تر باشد. هم‌آفرینی کاربر همچنین میتواند به کتابداران کمک کند تا اطمینان‌پذیری و تعامل با کاربران خود را افزایش دهند و حس مالکیت و جامعه‌پذیری کاربران را تقویت کنند. هم‌آفرینی کاربر میتواند با روش‌های مختلفی مانند کارگاه‌های آموزشی، رویدادهای هکاتون، جمع‌سپاری و طراحی مشارکتی انجام شود.
https://info-consulting.ir/wp-content/uploads/2024/01/Untitled-1.jpg400400دکتر مریم اسدیhttp://info-consulting.ir/wp-content/uploads/2020/08/Untitled-5-300x200-1.pngدکتر مریم اسدی2024-01-09 14:18:402024-02-20 12:01:00عناصر کلیدی طراحی در ایجاد فضای کتابخانه کاربرمحور
پذیرش هوش مصنوعی (از این پس به عنوان “AI” نامیده می شود) و یادگیری ماشین در بخش خصوصی و عمومی به سرعت در حال رشد است. این بیانیه خطمشی به منظور تشریح ملاحظات کلیدی برای استفاده از این فناوری‌ها در بخش کتابخانه و پیشنهاد نقش‌هایی است که کتابخانه‌ها باید در جامعه‌ای با ادغام هوش مصنوعی تلاش کنند، افزایش دهند.
فناوری‌های هوش مصنوعی می‌توانند عمیقاً دگرگون‌کننده باشند و از قدرت آنها برای رفاه عمومی و نوآوری استفاده شود. با آمادگی لازم – و در نظر گرفتن نگرانی‌ها و محدودیت‌های اخلاقی فعلی – کتابخانه‌ها می‌توانند مسئولانه از فناوری‌های هوش مصنوعی برای پیشبرد مأموریت اجتماعی خود استفاده کنند.
هوش مصنوعی در کتابخانه: ادغام فناوری‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین در کارهای روزمره.
همانطور که فناوری هوش مصنوعی در حال تکامل است، تعدادی از برنامه‌های کاربردی هوش مصنوعی و یادگیری ماشین (ML) ممکن است خدمات و عملکردهای جدیدی را به کتابخانه ها معرفی کنند. برای مثال، فناوری‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین می‌توانند کتابخانه‌ها را قادر به بهبود تشخیص نوری نویسه‌های متن یا ایجاد کاربردهای جدید برای مجموعه‌های کتابخانه‌ای قابل خواندن با ماشین (به عنوان مثال طبقه بندی یا کشف) – چه برای خود کتابخانه، چه کاربر یا پژوهشگران شود.
به طور مشابه، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین می‌توانند این قابلیت را داشته باشند که ابعاد و رویکردهای جدیدی به فرآیندهای مدیریت دانش در کتابخانه‌ها به ویژه سازماندهی، ذخیره‌سازی و ادغام دانش اضافه کنند. هوش مصنوعی ممکن است بتواند ابعاد جدیدی را برای ارائه خدمات در صورت همراه شدن با روباتیک ارائه دهد. در حالی که مواردی وجود دارد که ممکن است از هوش مصنوعی برای خودکارسازی برخی از خدمات موجود کتابخانه (در برنامه‌های هوش مصنوعی مانند ربات‌های گفتگو یا ابزارهای جستجو و کشف) استفاده شود، باید مراقب بود که از تأثیرات منفی بر کیفیت خدمات و کارکنان جلوگیری شود (همانطور که در پیوست یک توضیح داده شده است).
برای مثال، کتابخانه‌ها و انجمن‌های کتابداری می‌توانند با محققان و توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی تعامل داشته باشند تا برنامه‌هایی را به‌طور خاص برای استفاده در کتابخانه و/یا در پاسخ به نیازهای کاربر ایجاد کنند، از جمله با ایجاد خدمات قابل دسترس که قبلاً امکان‌پذیر نبوده است.
استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی در کتابخانه‌ها باید تابع استانداردهای اخلاقی روشن باشد، مانند استانداردهایی که در آیین‌نامه اخلاقی ایفلا برای کتابداران و سایر کارکنان اطلاعاتی بیان شده است. به عنوان مثال، برنامه‌های کاربردی هوش مصنوعی که به جمع‌آوری داده‌های گسترده – مانند نرم‌افزار تحلیل رفتار برای ارزیابی عملکرد – متکی هستند، نباید گزینه‌های حریم خصوصی کاربران یا ملاحظات حقوقی را نادیده بگیرند (مشخصات بیشتر در پیوست یک)
کتابخانه‌ها می‌توانند به کاربران درباره هوش مصنوعی آموزش دهند و به آنها کمک کنند در جامعه‌ای که از هوش مصنوعی بیشتر استفاده می‌کند، پیشرفت کنند.
تعداد فزاینده‌ای از ابتکارات دولت‌ها و سازمان‌های مدنی با هدف آموزش عموم درباره هوش مصنوعی و پیامدهای اجتماعی استفاده از آن است. کتابخانه‌ها منبع معتمد و معتبری از دانش هستند و می‌توانند به گسترش این تلاش‌ها به جوامع خود کمک کنند.
امروزه، بسیاری از کتابخانه‌ها برای کمک به مشتریان خود کار می‌کنند تا شایستگی‌های سواد دیجیتال شامل توانایی استفاده معنادار از فناوری، از مهارت‌های اولیه فناوری اطلاعات تا توانایی‌های خلاقانه – ایمن، اخلاقی و قانونی را توسعه دهند. این تلاش‌ها را می‌توان برای ارتقای سواد الگوریتمی گسترش داد – درک اینکه چگونه الگوریتم‌ها و سایر فرآیندهای دیجیتال بر نحوه دسترسی و دریافت اطلاعات کاربران تأثیر می‌گذارند.
برای مثال، کتابخانه‌های عمومی می‌توانند موقعیت مناسبی برای ارائه چنین آموزش‌هایی به عموم مردم داشته باشند (پیوست2)، اما این امر میتواند به سرمایه‌گذاری قابل توجهی در زمان و منابع و همچنین ارتقای مهارت از سوی کتابداران نیاز داشته باشد. بنابراین، کتابداران باید در این تلاش‌ها حمایت شوند – و همچنین می‌توانند با سایر سازمان‌ها یا بخش‌ها برای کمک به ارائه آموزش الگوریتمی و سواد دیجیتالی شریک شوند (بیشتر در پیوست2 توضیح داده شده است).
کتابخانه‌ها همچنین می‌توانند با کمک به کاربران خود در درک هوش مصنوعی، آنها را قادر سازند تا در بحث‌های خطمشی درباره معنای استفاده از هوش مصنوعی «به‌خوبی» شرکت کنند و اینکه کدام موارد استفاده برای عموم اخلاقی و مطلوب است.
به طور گسترده‌تر، کتابخانه‌ها می‌توانند نقشی در کمک به کاربران خود برای سازگاری با برخی از تغییرات احتمالی در بازار کار ناشی از هوش مصنوعی ایفا کنند. یادگیری مادام‌العمر این پتانسیل را دارد که نقش مهمی در کمک به افراد در مدیریت تغییر نیازمندی‌های مهارتی یا انتقال شغلی ایفا کند. ابزارها و خدماتی که کتابخانه‌ها ارائه می‌کنند می‌توانند فرصت‌های یادگیری مادام‌العمر عادلانه، به‌ویژه برای جمعیت‌های آسیب‌پذیر یا به حاشیه رانده شده را فراهم کنند. برای مثال، کلاس‌های رایگان سواد دیجیتال و مهارت‌های فناوری اطلاعات که بسیاری از کتابخانه‌ها ارائه می‌دهند، ممکن است اهمیت فزاینده‌ای پیدا کنند، زیرا این مهارت‌ها بیش از هر زمان دیگری بر قابلیت استخدام تأثیر می‌گذارند.
کتابخانه‌ها می‌توانند از پژوهش‌های هوش مصنوعی با کیفیت بالا و اخلاقی پشتیبانی کنند.
بسیاری از نگرانی‌های اخلاقی و فراگیر فعلی مرتبط با پژوهش‌ها و برنامه‌های کاربردی هوش مصنوعی از داده‌های آموزشی ناقص، نادرست یا مغرضانه (“زباله در داخل، زباله بیرون”) ناشی میشوند. کتابداران آموزش دیده می توانند تخصص خود را در زمینه ذخیره‌سازی داده‌ها و صدور مجوز، ارزیابی کیفیت داده‌ها، و ذخیره‌سازی اطلاعات ایمن و اخلاقی برای کمک به محققان برای رفع برخی از نگرانی‌های مربوط به داده‌ها به کار گیرند.
کتابخانه‌ها همچنین می‌توانند از پژوهش و توسعه اخلاقی هوش مصنوعی از طریق گزینه‌های انتخابی خود پشتیبانی کنند: فناوری‌های هوش مصنوعی را خریداری کنید که استانداردهای اخلاقی برای حفظ حریم خصوصی و فراگیر بودن را رعایت می‌کنند. این امر هم اعتماد کاربران را به کتابخانه ها تایید می‌کند و هم با افزایش تقاضا برای فناوری های هوش مصنوعی اخلاقی، پیامی را به حوزه پژوهش‌های هوش مصنوعی ارسال می‌کند.
کتابخانه‌ها برای سازگاری موفقیت‌آمیز به چه چیزی نیاز دارند؟
ماهیت دگرگون‌کننده هوش مصنوعی به این معناست که کتابخانه‌ها باید در موقعیتی باشند که بتوانند از منابع جدیدبه عنوان تغییرات چشم‌انداز فناوری استفاده کنند و خدمات خود را مطابق با نیازهای متغیر جامعه تنظیم کنند.
برای این منظور، کتابداران ممکن است با آگاهی بیشتر از چشم انداز فناوری بهره مند شوند. از آنجایی که هوش مصنوعی می تواند به طور قابل توجهی به اشتغال در این بخش تغییر شکل دهد، ممکن است برای سازگاری با تغییرات احتمالی در نقش‌هایشان در محل کار، به آموزش نیز نیاز داشته باشند. قابل توجه است که کتابخانه‌ها در بخش‌های مختلف ممکن است به‌طور متفاوتی تحت تأثیر قرار گیرند – برای مثال، کتابخانه‌های دولتی، حقوقی و سایر کتابخانه‌های تخصصی ممکن است بیشتر بر ارائه خدمات مبتنی بر دانش متمرکز شوند.
کتابخانه‌ها باید قوانین، زیرساخت‌ها و فناوری لازم را داشته باشند تا بتوانند هوش مصنوعی را بپذیرند و از آن استفاده کنند. استثناهای متن و داده‌کاوی تحت چارچوب کپی‌رایت برای اجازه دادن به کتابخانه ها برای ادامه انجام ماموریت خود و مشارکت فعال در جامعه هوش مصنوعی بسیار مهم است.
توصیه‌ها
بر اساس موارد فوق، ایفلا توصیه‌های زیر را به دولت‌ها، کتابخانه‌ها و انجمن‌های کتابداری ارائه می‌کند:
دولت ها (و سازمان های بین دولتی، در صورت لزوم) باید:
– استثناهای متن و داده کاوی را در چارچوب های کپی رایت لحاظ کنید
– اطمینان حاصل کنید که کتابخانه‌ها یا شبکه‌های کتابخانه‌ای زیرساخت‌ها و فن‌آوری‌های لازم را برای سازگاری و استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی دارند.
– اطمینان حاصل کنید که هر مقررات مربوط به هوش مصنوعی از اصول حریم خصوصی یا برابری محافظت می کند، و اجازه می دهد تا تلاش هایی انجام شود که از اهداف نوآوری و منافع عمومی حمایت می کند.
– اطمینان حاصل شود که کتابخانه ها در توسعه و اجرای برنامه ها و استراتژی های هوش مصنوعی بین بخشی گنجانده شده اند.
انجمن‌های کتابداری و مربیان آموزش کتابخانه باید:
– به کتابداران کمک کنید تا تأثیر هوش مصنوعی و ارتباط آن با اصول اخلاقی و حریم خصوصی را درک کنند. مربیان آموزش کتابخانه‌ای باید اطمینان حاصل کنند که کتابداران می‌توانند مهارت‌ها و شایستگی‌های دیجیتالی مناسب را توسعه دهند.
– از کتابخانه‌ها برای ایفای نقش بزرگ‌تری در تکامل سیستم آموزشی دفاع کنید، زیرا آنها با تغییرات بازار کار که هوش مصنوعی میتواند ایجاد کند، سازگار میشوند.
-با محققان و توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی تعامل کنید تا برنامه هایی را برای استفاده از کتابخانه توسعه دهند که با استانداردهای اخلاقی و حریم خصوصی مطابقت داشته باشد و به طور خاص نیازهای کتابخانه و کاربران کتابخانه را برطرف کند.
– به عنوان انجمنی برای تبادل بهترین شیوه‌ها در مورد استفاده اخلاقی از فناوری‌های هوش مصنوعی در کتابخانه‌ها عمل کنید.
کتابخانه‌ها باید در صورت امکان و مناسب:
– به مشتریان خود کمک کنید تا سوادهای دیجیتالی را توسعه دهند که شامل درک نحوه عملکرد هوش مصنوعی و الگوریتم‌ها و سوالات مربوط به حریم خصوصی و اخلاقی است.
– به تمرکز تلاش‌ها بر تسهیل یادگیری مادام‌العمر و در صورت امکان، ارائه خدمات به بیکاران ادامه دهید.
– اطمینان حاصل شود که هرگونه استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی در کتابخانه‌ها باید تابع استانداردهای اخلاقی واضح باشد و از حقوق کاربران آنها محافظت کند.
– فناوری‌هایی را تهیه کنید که به الزامات حقوقی و اخلاقی حریم خصوصی و دسترسی پایبند باشند.
متن زیر مربوط به پیوست سوم بیانیه ایفلا درباره کتابخانه‌ها و هوش مصنوعی ( IFLA Statement on Libraries and Artificial Intelligence) است. هوش مصنوعی در بسیاری از جنبه‌های جامعه، از جمله روش کار افراد و دسترسی به اطلاعات، ظرفیت تحول‌آفرینی دارد. برای کتابخانه‌ها مهم است که سازگار شوند تا بتوانند از راه‌حل‌های فن‌آوری جدید استفاده کنند و خدمات خود را برای برآوردن نیازهای متغیر جامعه تطبیق دهند. بیانیه ایفلا نقش‌های کلیدی کتابخانه‌ها را در جامعه‌ای که از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند، مشخص کرده است. و در سرتاسر جهان، برخی از کتابخانه‌ها و سازمان‌های کتابخانه‌ای در حال حاضر مشغول افزایش آگاهی و سواد هوش مصنوعی، توسعه و کار با هوش مصنوعی، و شرکت در بحث‌های پیرامون تأثیر آن بر بخش کتابخانه و فراتر از آن هستند. هدف این پیوست برجسته کردن برخی از تلاش‌های کتابخانه‌هایی است که تا به امروز انجام شده است.
ترجمه این پیوست توسط دکتر مریم اسدی انجام شده است.
بخش 1 – تأمل در نقش کتابخانه‌ها در دنیای هوش مصنوعی
فوروم ملی 2018 که توسط فدراسیون انجمن‌های کتابخانه‌های کانادا (CFLA-FCAB) سازماندهی شد، پیامدهای هوش مصنوعی را برای بخش کتابخانه و فراتر از آن بررسی کرد. شرکت‌کنندگان در مورد اینکه چگونه کتابخانه‌ها می‌توانند به اطمینان از تأثیر مثبت هوش مصنوعی بر جامعه کمک کنند، و اینکه چگونه CFLA-FCAB میتواند از آنها حمایت کند و برای دستیابی به این هدف با شرکا همکاری کند، بحث کردند. به‌عنوان مثال بحث‌ها، به اهمیت مجهز کردن کارکنان کتابخانه و دانشجویان علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی به درک اولیه از هوش مصنوعی و به نقشی که کتابخانه‌ها می‌توانند در آموزش عموم مردم درباره هوش مصنوعی ایفا کنند، اشاره کردند.
ملاحظات مشابهی ابتکار شورای کتابخانه‌های شهری را برای پیشبرد نقش کتابخانه‌ها در آمریکای شمالی در ارتقای شهروندی دیجیتال و حکمرانی عادلانه داده‌ها در عصر هوش مصنوعی هدایت کرده است. به عنوان اولین گام، کارگروهی تشکیل شد تا بررسی کند که چگونه کتابخانه‌ها می‌توانند برای به حداکثر رساندن مزایای بالقوه اجتماعی و به حداقل رساندن خطرات هوش مصنوعی همکاری کنند.
گام‌های بعدی که توسط شورای کتابخانه‌های شهری مشخص شده است شامل توسعه تعاریف و چارچوب‌های هوش مصنوعی است که نقش کتابخانه‌ها را در ارتقای دسترسی عادلانه به اطلاعات و آموزش در هوش مصنوعی، تسهیل تبادل شیوه‌ها و بینش‌های خوب و موارد دیگر ارتقا می‌دهد. فعالیت‌های اخیر شورای کتابخانه‌های شهری، برای مثال شامل، میزبانی یک وبینار است که بر نقش کتابخانه‌های عمومی به‌عنوان مربی در مواجهه با هوش مصنوعی، با عنوان «هوش مصنوعی، سواد الگوریتمی و نقش‌های کتابخانه‌ها» تمرکز دارد. و میزبانی یک فوروم در زمینه هوش مصنوعی و شهروندی دیجیتال.
بخش 2 – کتابخانه‌ها و سواد هوش مصنوعی
در هلند، کتابخانه‌های عمومی این فرصت را دارند که با حمایت طرح ملی دوره هوش مصنوعی، سواد هوش مصنوعی را بالا ببرند. سازمان‌های هلندی AI for Good Netherlands، Elephant Road و مرکز نوآوری برای هوش مصنوعی یک دوره آموزشی گسترده آنلاین را برای کمک به عموم مردم برای درک بهتر هوش مصنوعی ایجاد کرده‌اند، با مشارکت کتابخانه‌ها، ترویج دوره و کمک به افراد بیشتری برای شرکت در آن. به عنوان مثال، زمانی که نسخه Junior MOOC در سپتامبر 2019 معرفی شد، 16 کتابخانه در سراسر کشور در راه اندازی آن شرکت کردند و کلاس هایی را برای عموم برای شرکت در دوره آنلاین برگزار کردند.
فدراسیون انجمن‌های کتابخانه‌های کانادا، کتابخانه دانشگاه رایرسون و کتابخانه عمومی تورنتو، اخیراً پروژه هوش مصنوعی برای همه کانادا را راه اندازی کرده‌اند – پروژه‌ای با هدف توسعه یک برنامه هوش مصنوعی و سواد الگوریتمی که میتواند در کتابخانه‌های عمومی سراسر کانادا اجرا شود.
کتابخانه‌های شخصی نیز طرح‌های سواد و افزایش آگاهی را اجرا می‌کنند. برای مثال، کتابخانه عمومی تورنتو، یک حلقه یادگیری برای افرادی که نسخه بین‌المللی فنلاندی عناصر AI MOOC را دنبال می‌کنند، ارائه می‌کند. چکیده‌ای از شورای کتابخانه‌های شهری، سایر ابتکارات یادگیری را با تمرکز بر هوش مصنوعی در کتابخانه‌های عمومی در آمریکای شمالی برجسته می‌کند. به عنوان مثال، اینها شامل برنامه‌های بحث و گفتگو در مورد آگاهی هوش مصنوعی و شهروندی دیجیتال در کتابخانه عمومی میامی-داد و کتابخانه عمومی دی سی است.
کتابخانه عمومی فریسکو در ایالات متحده، در کنار دوره‌های آموزشی هوش مصنوعی، کیت‌های سازنده هوش مصنوعی را ارائه می‌دهد. برمبنای کیت Google AIY Voice Project، یک کیت سازنده هوش مصنوعی کتابخانه‌ای حاوی یک بلندگوی «هوشمند» (جعبه‌ای با رایانه سطح پایه Raspberry Pie و یک بلندگوی کوچک) و یک کتاب آموزشی است. کاربران کتابخانه می‌توانند این کیت را بررسی کنند و یاد بگیرند که چگونه دستگاه را برای درک دستورات صوتی، با استفاده از زبان برنامه نویسی پایتون، کدنویسی کنند.
بخش 3 – هوش مصنوعی در کتابخانه
از «باغ‌وحش‌های حیوانات خانگی» که به کاربران اجازه می‌دهد با فناوری‌های جدید آشنا شوند تا ارائه خدمات روزمره، فناوری‌های هوش مصنوعی در کتابخانه‌های سراسر جهان برای اهداف گسترده‌ای استفاده میشوند. برخی از این فناوری ها – به ویژه آنهایی که در حوزه مدیریت دانش فعالیت می‌کنند – از سوی خود کتابخانه‌ها توسعه یافته‌اند.
برای مثال، کتابخانه ملی نروژ با استفاده از یادگیری ماشینی خودکارسازی طبقه‌بندی اعشاری دیویی را آزمایش کرده است. به ویژه، کتابخانه به اهمیت نبود سوگیری در هنگام معرفی اسناد اضافی در مجموعه داده‌های خود اشاره کرده است.
همچنین نمونه‌هایی از کتابخانه‌های دانشگاهی وجود دارد که در راه‌اندازی برنامه‌های هوش مصنوعی یا با واحدهای دیگر همکاری می‌کنند. استودیوی هوش مصنوعی کتابخانه دانشگاه استنفورد در حال توسعه پروژه‌هایی برای بررسی کاربرد هوش مصنوعی در کتابخانه‌ها برای پردازش اطلاعات داخلی و کشف و تحلیل مجموعه کتابخانه‌ها است. دانشگاه رودآیلند یک آزمایشگاه هوش مصنوعی را در کتابخانه دانشگاه راه اندازی کرد و بر گشودگی آن برای کارکنان و دانشجویان و همچنین جامعه تحقیقاتی گسترده‌تر رودآیلند تأکید کرد. هملت، یک سیستم مجهز به شبکه عصبی، یک رابط‌کاربری کشف کتابخانه تجربی برای مجموعه پایان‌نامه‌های MIT است.
مرکز بورس‌های دیجیتالی کتابخانه‌های دانشگاه سینسیناتی در برنامه‌های کاربردی یادگیری ماشین تخصص دارد. به عنوان مثال، نمونه‌هایی از کار آنها شامل تحلیل شبکه توییتر جنبش‌های عدالت اجتماعی است.
کتابخانه مرکزی هلسینکی Oodi، یک برنامه تلفن همراه مجهز به هوش مصنوعی را برای کاربران کتابخانه معرفی کرده است که برای ارائه پیشنهادهای مطالعه و کمک به کشف مجموعه کتابخانه طراحی شده است. نکته مهم این است که در ابتدای پروژه در سال 2018، تصمیم گرفته شد که اطلاعات شخصی کاربران جمع‌آوری نشود. در سراسر جهان، کتابخانه‌ها شروع به استفاده از ربات‌های مجهز به هوش مصنوعی برای مقاصد مختلف، از پاسخ به سؤالات راهنما گرفته تا نقش همراهی در مطالعه، کرده‌اند.
https://info-consulting.ir/wp-content/uploads/2023/08/AI-literacy-libraries.jpg400400دکتر مریم اسدیhttp://info-consulting.ir/wp-content/uploads/2020/08/Untitled-5-300x200-1.pngدکتر مریم اسدی2023-08-09 11:45:242023-08-09 11:45:24هوش مصنوعی:کتابخانه‌ها در خط مقدم هوش مصنوعی
متن زیر مربوط به پیوست دوم بیانیه ایفلا درباره کتابخانه‌ها و هوش مصنوعی ( IFLA Statement on Libraries and Artificial Intelligence) است. در این پیوست به سواد هوش مصنوعی پرداخته است. در این بیانیه به اهمیت آگاهی عمومی و ظرفیت‌سازی راجع به هوش مصنوعی در بین مردم جامعه و به درک تأثیرات اجتماعی بالقوه هوش مصنوعی، به ویژه در زمینه حقوق بشر تاکید شده است. سواد هوش مصنوعی را می‌توان به عنوان مجموعه‌ای از مهارت‌ها تعریف کرد که درک کامل هوش مصنوعی را از طریق سه محور مهم ممکن می‌کند: یادگیری در مورد هوش مصنوعی، یادگیری در مورد نحوه عملکرد هوش مصنوعی، و یادگیری مادام‌العمر با هوش مصنوعی (Long & Magerko, 2020؛ Miao et al., 2021).
ترجمه این پیوست توسط دکتر مریم اسدی انجام شده است.
پیوست دوم: سواد هوش مصنوعی
برای استفاده از ظرفیت هوش مصنوعی برای ارتقای توسعه فراگیر، مهم است که اطمینان حاصل شود که همه مهارت‌ها و شایستگی‌های لازم برای انتخاب معنادار در استفاده از هوش مصنوعی وجود دارد و از برنامه‌های هوش مصنوعی هم در قلمرو عمومی و هم در قلمرو خصوصی بهره‌مند میشوند (و آسیب نمی‌بینند).
به همین دلیل است که چندین چارچوب و اسناد سیاستی حکمرانی هوش مصنوعی – به ویژه آنهایی که بر اخلاق و حقوق بشر تمرکز دارند – به نیاز به آگاهی و ظرفیت‌سازی عمومی اشاره می‌کنند. برای مثال، بندهایی درباره آگاهی و سواد هوش مصنوعی در توصیه‌های شورای اروپایی درباره «رمزگشایی هوش مصنوعی: ده گام برای حفاظت از حقوق بشر» و در یک مجموعه استاندارد پیشنهاد شده توسط کارگروه گسترده اخلاق دانش علمی و فناوری (COMEST) کمیسیون جهانی یونسکو در زمینه اخلاق هوش مصنوعی گنجانده شده است.
همچنین اهمیت آگاهی عمومی در بیانیه وزرای نوآوری G7 تاکید شده است و توصیه شورای OECD درباره هوش مصنوعی شامل توصیه‌ای برای دولت‌ها برای کمک به تجهیز مردم به مهارت‌های لازم برای تعامل، استفاده و کار با هوش مصنوعی است. به طور مشابه، بیانیه بخش IEEE در مورد هوش مصنوعی به اهمیت سواد هوش مصنوعی برای عموم مردم و همچنین اطلاع‌رسانی و مشارکت دادن مردم در گفتمان و تصمیم‌گیری خط‌مشی‌های هوش مصنوعی اشاره می‌کند.
«سواد هوش مصنوعی» به چه معناست؟
در کنار سواد دیجیتال و مهارت‌های اولیه فناوری اطلاعات و ارتباطات، «سواد هوش مصنوعی» معمولاً با درک ابتدایی از نحوه عملکرد هوش مصنوعی و یادگیری ماشین شروع می‌شود، چه کاری می‌توانند انجام دهند و چه کاری نمی‌توانند انجام دهند. برای نمونه از آنچه که سواد هوش مصنوعی میتواند پوشش دهد، می‌توان به “عناصر هوش مصنوعی” نگاهی انداخت، یک دوره آموزشی گسترده باز آنلاین که توسط یک مشاور فناوری رکتوr و دانشگاه هلسینکی توسعه یافته است.
هدف موک( MOOC ) کمک به افراد غیرمتخصص است تا درک اولیه‌ای از هوش مصنوعی داشته باشند. این دوره موضوعاتی مانند تعریف هوش مصنوعی، جستجو و حل مسئله، قضیه بیز، احتمالات و کاربرد آنها در هوش مصنوعی، انواع یادگیری ماشین، طبقه‌بندی و رگرسیون در ML، مبانی شبکه‌های عصبی، و مفاهیم اجتماعی هوش مصنوعی را پوشش می‌دهد.
نکته بعدی دومین عنصر کلیدی سواد هوش مصنوعی را برجسته می‌کند – درک تأثیرات بالقوه هوش مصنوعی، به ویژه در حوزه حقوق بشر. به عنوان مثال این میتواند، آگاهی از خطرات تبعیض‌آمیز هوش مصنوعی باشد. به طور گسترده‌تر، آن شامل درک چگونگی اعمال اصولی مانند شفافیت، توضیح‌پذیری و عدالت در کاربرد هوش مصنوعی و چرایی اهمیت آنها می‌شود.
سوم، عموم مردم می‌توانند از آموزش درباره مدیریت داده‌های شخصی بهره‌مند شوند. این شامل آگاهی و سواد در رابطه با مسائل حریم خصوصی و همچنین درک نحوه استفاده از داده‌های شخصی در فرآیندهای تصمیم‌گیری هوش مصنوعی است.
در نهایت، درهم تنیدگی رو به رشد هوش مصنوعی در جامعه، سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی (MIL) را به یک قابلیت مهم فزاینده برای عموم مردم تبدیل می‌کند. هوش مصنوعی میتواند تأثیر قابل‌توجهی بر نحوه دسترسی افراد به اطلاعات – از نتایج جستجوی شخصی‌شده و مدیریت محتوا، تا محتوای تولید شده توسط (یا با کمک) هوش مصنوعی، تا تعدیل محتوای مبتنی بر هوش مصنوعی داشته باشد. سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی میتواند این اطمینان را دهد که مردم قادر به هدایت و تفکر انتقادی در زمینه اطلاعات با واسطه هوش مصنوعی هستند – و به طورکلی، درگیری‌شان با هوش مصنوعی را درک کنند.
این قابلیت در چند چارچوب دیگر اشاره شده، حتی اگر از اصطلاحات مختلفی استفاده شده است. برای مثال، مطالعه مقدماتی COMEST، سواد هوش مصنوعی را در بافت‌های آموزشی و دانشی به عنوان مهارتی توصیف می‌کند که تفکر انتقادی درباره نقشی را ممکن می‌سازد که سیستم‌های رایانه‌ای هوشمند در «تشخیص نیازهای اطلاعاتی، انتخاب، تفسیر، ذخیره‌سازی و نمایش داده‌ها[اطلاعات] » ایفا می‌کنند. به طور مشابه، یک مقاله کاربردی در مورد هوش مصنوعی در آموزش توسط یونسکو، سواد اطلاعاتی و داده‌ای را به‌عنوان شایستگی‌های دیجیتالی مهمی شناسایی می‌کند که ممکن است یادگیرندگان برای «آمادگی برای هوش مصنوعی» به کسب آن نیاز داشته باشند. این دو شایستگی مستلزم «مرور، جستجو، فیلتر کردن، […] ارزیابی، [و] مدیریت داده‌ها، اطلاعات و محتوای دیجیتال» است.
عناصر سواد هوش مصنوعی
به طور خلاصه، سواد هوش مصنوعی را می توان به عنوان عناصر زیر در نظر گرفت:
– درک اساسی از نحوه عملکرد هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، منطق زیربنایی و محدودیت‌های آنها.
– درک تأثیرات اجتماعی بالقوه هوش مصنوعی، به ویژه در زمینه حقوق بشر.
– مهارت‌های مدیریت داده های شخصی؛
– سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی.
چرا برای عموم مردم داشتن سواد هوش مصنوعی مهم است؟
برای شروع، سواد و آگاهی از هوش مصنوعی برای تقویت مشارکت آگاهانه عمومی در گفت‌وگوهایی درباره خطمشی و تصمیم‌گیری در رابطه با هوش مصنوعی بسیار مهم است. دوم، می تواند شفافیت را تشویق کند، تقاضا برای پاسخگویی ایجاد کند، و تعامل مهم با تصمیمات هوش مصنوعی، از جمله توانایی به چالش کشیدن آنها در صورت لزوم را ایجاد کند. در نهایت، برخی اسناد بر شایستگی‌ها و مهارت‌های مجدد موردنیاز برای کمک به آماده‌سازی کارکنان برای انتقال احتمالی در بازار کار تأکید می‌کنند. به عنوان حوزه‌ای برای رشد احتمالی در آینده، توسعه سطح سواد هوش مصنوعی میتواند حداقل سنگ بنایی به سمت مشاغل برای برخی باشد.
تقویت سواد هوش مصنوعی در میان مردم مستلزم آموزش هماهنگ و تلاش‌های آگاهی‌افزایی است و چندین سند خطمشی به نقش موسسات و برنامه‌های آموزشی رسمی اشاره می‌کنند. با این حال، همانطور که در «سیاست‌ها و توصیه‌های سرمایه‌گذاری برای هوش مصنوعی قابل اعتماد» تأکید شده است، بسیار مهم است که طرح‌های سواد هوش مصنوعی برای همه قابل دسترسی باشد. شکاف های دیجیتالی یا سایر موانع احتمالی مانند سن، مهارت‌ها یا درآمد نباید مانع از بهره‌مندی گروه‌های آسیب‌پذیرتر یا کمتر برخوردار از چنین طرح‌هایی شود.
کتابخانه‌ها تجربه گسترده‌ای در ارائه فرصت‌های یادگیری غیررسمی دارند. از مهارت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات (ای سی تی) گرفته تا علوم، فناوری، مهندسی و پزشکی تا سوادآموزی، آنها الگویی برای آموزش ارائه داده‌اند که میتواند به گروه‌های آسیب‌پذیر، محروم یا به حاشیه رانده شده برسد. آنها می‌توانند این الگو را برای ظرفیت‌سازی عناصر کلیدی سواد هوش مصنوعی که در بالا ذکر شد، گسترش دهند.
برای مثال، مطالعه‌ای اخیر توسط Project Information Literacy، نحوه هدایت و ارزیابی چشم‌اندازهای اطلاعاتی الگوریتم محور خود را، به ویژه از زاویه اطلاعات و سواد الگوریتمی، مورد بررسی قرار داد. این مطالعه مجموعه‌ای از توصیه‌ها را برای کتابخانه‌ها، در میان سایر ذینفعان کلیدی، درباره چگونگی ارتقای آگاهی و سواد و تلاش برای سواد اطلاعاتی پیشنهاد می‌کند. برای مثال، اینها شامل استفاده از رویکردهای یادگیری همتا به همتا، تشکیل جوامع علاقه‌مند اساتید دانشگاه و گروه های متخصص، کمک به ادغام سواد الگوریتمی در دوره‌ها و برنامه های درسی موجود و موارد دیگر است.
برخی از کتابخانه‌ها در حال حاضر شروع به کشف این نقش کرده‌اند و فرصت‌های یادگیری هوش مصنوعی را ارائه می‌کنند، همانطور که در پیوست 3 توضیح داده شده است. با تکیه بر این مثال‌ها و موارد دیگر، کتابخانه‌ها می‌توانند نقش مهمی در حصول اطمینان از اینکه طرح‌های سواد هوش مصنوعی اساساً فراگیر و در دسترس همگان قرار گیرد، ایفا کنند.
