نوشته‌ها

توانمندسازی و آموزش مداوم کتابداران دانشگاهی و استفاده از ظرفیت‌های آنان

بیانیه هم اندیشی کتابخانه‌های دانشگاهی چهارمین کنگره متخصصان علوم اطلاعات 26-27 آبان ماه 1397-تهران-کتابخانه ملی دبیر نشست: دکتر مریم اسدی

هم اندیشی کتابخانه‌های دانشگاهی چهارمین کنگره متخصصان علوم اطلاعات، با موضوع توان مند سازی و آموزش مداوم کتابداران دانشگاهی و استفاده از ظرفیت های آنان، در تاریخ 27 آبان ماه 1397 برگزار شد. اینک که چهارمین گام درراه بیان مسائل مبرم کتابخانه‌های دانشگاهی کشور برداشته‌شده است، ضروری است تجارب و پیشنهادهای حاصل از این هم اندیشی در دسترس همگان قرار گیرد تا در آینده امکان پیگیری و بازنگری آن فراهم باشد. ازاین‌رو، موارد زیر به‌اختصار بیان می‌شود:

1.     با نفوذ و گسترش فن آوری های اطلاعاتی و ارتباطی از یک سو و کاهش منابع مالی و تعدیل نیروی انسانی از سوی دیگر، بازنگری تعربف و جایگاه کتابداران دانشگاهی ضروری است تا با ایفای نقش های جدید در چرخه پژوهش و ارتباط علمی، به‌ویژه آموزش و پژوهش، کتابخانه دانشگاهی را به نهادی اثرگذار در دانشگاه تبدیل کرد.

2.     از توانایی و مهارت کتابداران می‌توان در بخش‌ها و ادارات مختلف دانشگاه از قبیل دفتر تخلفات پژوهشی، امور و خدمات پژوهشی، ارزیابی‌های پژوهشی، بخش نشریات، اداره یا مرکز انتشارت، توسعه و بازنگری برنامه‌های درسی، مراکز آموزش‌های آزاد و تحصیلات تکمیلی، مرکز انفورماتیک یا امور رایانه‌ای، آموزش و مهارت افزایی کارکنان و …استفاده کرد. لذا از انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران انتظار می‌رود به‌عنوان نماینده جامعه علمی و حرفه‌ای کتابداری ایران، نامه‌ای برای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کشور، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و نیز سایر سازمان‌های هم‌ردیف تهیه و ارسال کند و از آن‌ها درخواست شود که متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی را مدنظر قرار دهند.

3.     با توجه به تجمیع کتابخانه‌های دانشکده‌ای در کتابخانه مرکزی، استفاده از کتابدار رابط (پژوهش‌یار) می‌تواند موجب هویت­بخشی مثبت به کتابداران و ارائه خدمات بهینه كتابخانه‌اي می‌شود. ازاین‌رو از مدیران و کتابداران دانشگاهی انتظار می‌رود به این امر اهتمام بورزند.

4.     از انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران به‌عنوان متولی رشته انتظار می‌رود به برگزاری نشست‌ها و کارگاه‌های آموزشی تخصصی به توانمندسازی کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی اهتمام بورزد و آن را جدی بگیرد.

5.     اقبال به برخی رویکردها و نگرش‌ها ازجمله ایده «سازمان‌های یادگیرنده» و پیاده‌سازی آن‌ها در کتابخانه‌های دانشگاهی، باهدف افزایش میل به یادگیری و کسب دانش و مهارت‌های جدید و متناسب با تحولات فناوری‌های اطلاعاتی و دانشی به‌ویژه فناوری‌های مورداستفاده در محیط‌ مراکز و سازمان‌های آموزشی و پژوهشی توصیه می‌­شود. برای پیاده‌سازی ازاین‌گونه رویکردها، بهره‌گیری از روش‌ها و راهکارهایی چون ایجاد انگیزه و احساس نیاز به یادگیری در کتابداران، ترغیب به ارتقاء سطوح تحصیلی، انجام پروژه‌های مبتنی بر فناوری‌های نوین در قالب کارهای گروهی، تشویق به شرکت فعالانه در برنامه‌ها و رخدادهای آموزشی، توزیع وظایف بخش‌های گوناگون کتابخانه و انجام آن‌ها توسط همه کتابداران و پذیرش کارهای خاص و جدید سازمان مادر توسط کتابخانه که در برخی از کتابخانه‌های دانشگاهی کشور تجربه‌شده‌اند، مناسب خواهند بود.

Loading

صلاحیت مدیران و کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی

بیانیه نشست کتابخانه‌های دانشگاهی سومین کنگره متخصصان علوم اطلاعات 14 – 15 آبان ماه 1396-تهران-کتابخانه ملی: دبیر نشست دکتر مریم اسدی

سومین کنگره متخصصان علوم اطلاعات، نشست کتابخانه‌های دانشگاهی با موضوع صلاحیت مدیران و کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی در تاریخ 14 و 15 آبان ماه 1396 به پایان رسید. اینک که سومین گام درراه بیان مسائل مبرم کتابخانه‌های دانشگاهی کشور برداشته‌شده است، ضروری به نظر می‌رسد تجربیات و پیشنهادهای حاصل از این نشست در بیانیه‌ای مستند شود تا هم در دسترس همگان قرار گیرد و هم در آینده امکان پیگیری و بازنگری آن فراهم باشد. ازاین‌رو، موارد زیر به‌اختصار بیان می‌شود:

1.       به اعتقاد ما، مدیریت کتابخانه های دانشگاهی یک اشتغال تمام‌وقت است که ‌نیاز مند تجربه غنی و توان مدیریتی است. مدیریت کتابخانه به عنوان یک اشتغال پاره وقت توسط عضو هیئت‌علمی‌ که وظیفه و دغدغۀ آموزش و پژوهش دارد، سیاست ناکارآمدی است که شایسته است ترک شود.

2.       کتابخانه‌های دانشکده‌ای به‌عنوان شعبه‌های کتابخانه مرکزی و بخشی از سامانه یکپارچه خدمات کتابخانه‌ای دانشگاه عمل کنند. رابطه آن‌ها با دانشکده مربوطه از نوع رابطه خدمت دهنده –خدمت گیرنده، تحت مدیریت کتابخانه مرکزی، باشد.

3.       کتابداران با توجه به تغییرات مهم در دانشگاه‌ها و تحول چرخه آموزش و پژوهش، نیاز به بازتعریف جایگاه خوددارند، لذا می‌توانند با تعریف پست‌های سازمانی جدید در دانشگاه نقش مهم خود را در چرخه پژوهش و ارتباط علمی، به‌ویژه آموزش و پژوهش به جامعه علمی نشان دهند. این مشکلی است که گریبان گیر کتابخانه‌های دانشگاهی کشورهای بسیاری است و با مدیریت تغییر، می‌توان کتابخانه دانشگاهی را به نهادی اثرگذار در دانشگاه تبدیل کرد.

4.       ارائه خدمات پژوهش ۲.۰ یکی از فرصت‌های ارزش‌آفرینی در این کتابخانه‌های دانشگاهی و از وظایف جدید کتابداران دانشگاهی برشمرد. پژوهش ۲.۰ انجام فرایند پژوهش در فضای مجازی و با استفاده از ابزارهای دیجیتال است. کتابخانه‌ها و کتابداران دانشگاهی می‌توانند نقش مهمی در آموزش مهارت‌ها و ارائه خدمات پژوهش ۲.۰ ایفا کنند و بر رونق کتابخانه‌های دانشگاهی بیفزایند.

5.       پیشنهاد و طراحی نقش‌های جدید به کتابخانه‌های دانشگاهی کشور از سوی کمیته با توجه به کم‌رنگ شدن جایگاه خدماتی کتابخانه و تحولات صورت گرفته

6.       با توجه به‌ضرورت ایجاد و مدیریت حافظه سازمانی در سازمان‌ها، اهتمام کتابداران دانشگاهی به این امر موجب اعتلای جایگاه آن‌ها در سازمان متبوع خود می‌شود.

7.       از انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران به‌عنوان متولی رشته انتظار می‌رود به برگزاری نشست‌ها و کارگاه‌های آموزشی تخصصی به توانمندسازی مدیران و کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی اهتمام بورزد و آن را جدی بگیرد.

8.       از انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران انتظار می‌رود به‌عنوان نماینده جامعه علمی و حرفه‌ای کتابداری ایران، نامه‌ای برای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کشور، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و نیز سایر سازمان‌های هم‌ردیف در مورد اصلاح سیاست‌های تعیین مدیران کتابخانه‌های دانشگاهی تهیه و ارسال کند و از آن‌ها درخواست کند رسیدگی و اقدام در مورد آن را مدنظر قرار دهند.

Loading