تغییر ماهیت فهرستنویسی کتابداران در کتابخانههای دانشگاهی
چکیده
تغییر چشمانداز پژوهشی و علمی، دگرگونی در آموزش عالی و پیشرفتهای فناوری در محیطهای دانشگاهی، حرفه فهرستنویسی در کتابداری را تغییر داده است. روندی در جامعه فهرستنویسی بوجود آمده است که نقش فهرستنویسان از فهرستنویس سنتی به فهرستنویس ایجاد فراداده تبدیل شده است. نویسندگان این مطالعه، از فهرستنویسان کتابخانههای دانشگاهی کانادا و آمریکا نظرسنجی انجام دادهاند که تغییر در نقششان را تجربه کردند. این نظرسنجی به تغییرات در شرایط احراز، کسب مهارتهای جدید، چالشها و فرصتها در دوران گذار، و میزان اطمینان و رضایت آنها از انجام نقشهای جدید توجه میکند. نتایج نظرسنجی نشان میدهد که تغییر در نقشهای شغلی فهرستنویسان، چالش بزرگی برای فهرستنویسانی است که فاقد دانش فراداده و فناوریهای رایانهای هستند. با وجود این، آنها میتوانند مهارتهای لازم برای انجام وظایف جدید را به دست آورند و اعتماد و رضایت خاصی را در نقش جدید خود نیز ایجاد کنند.
این مقاله در بخش پوستر 87امین کنگره سالانه ایفلا ارائه شده است. ترجمه: دکتر مریم اسدی.
منبع: Cao, Haiyun & Salmon, Marcia (2022). Changing nature of cataloging librarian roles in academic libraries. 87th IFLA World Library and Information Congress (WLIC) / 2022 in Dublin, Ireland; Poster Sessions. [Online]. Retrieved from: https://repository.ifla.org/handle/123456789/2343
مقدمه و هدف پژوهش
اخیراً، بسیاری از کتابخانههای دانشگاهی تحت فرآیند بازسازی سازمانی قرار گرفتهاند. این مطالعه به بررسی تغییرات در نقش متخصصان و فهرستنویسان فراداده در کتابخانههای دانشگاهی پس از بازسازی میپردازد. روندی در جامعه فهرستنویسی مشاهده میشود که نقش فهرستنویسان از فهرستنویس سنتی به ایجاد فراداده تبدیل شده است.. محققان مایلند نظرسنجی از فهرستنویسان شاغل در کتابخانههای دانشگاهها و کالجهای آمریکا و کانادا برای کشف نقشهای جدید و نوظهور در خدمات ابرداده انجام دهند.
بررسی متون
- ماهیت متغیر جایگاه فهرستنویسی، یک حوزه پژوهشی جدید یا نوظهور نیست.
- مقاله الشربینی و کلیم (1997) به این موضوع توجه کردند که چگونه برونسپاری فهرستنویسی به خدمات کارگزاری و استفاده از کارکنان فراحرفهای، نقش فهرستنویسان را تغییر میدهد.
- مقاله بوتلار و گارچا (1998) نتایج یک نظرسنجی از فهرستنویسان در بخش خدمات فنی انجمن کتابداری آمریکا را بررسی کرد. مضامینی که از این نظرسنجی پدیدار شد این بود که چگونه برونسپاری فهرستنویسی به کارگزاران، تغییر از چاپی به الکترونیکی، فراحرفهایهایی که سطوح بالاتر فهرستنویسی را بر عهده میگیرند، نقش کتابدار فهرستنویسی را تغییر میدهند. کتابداران فهرستنویس علاوه بر وظایفی مانند نگهداری پایگاه داده و انتخاب و انجام فهرستنویسی، به فهرستنویسی تخصصی مانند اسناد سمعی و بصری و دیجیتالی میپردازند.
- چاپمن، جی (2007) نقش کتابدار فراداده را در کتابخانههای پژوهشی از نظر همکاری، پژوهشی، آموزشی و توسعه توصیف میکند.
- در مقاله پارک، جی، لو، سی، و ماریون، ال. (2009) یک تحلیل محتوایی از شرایط احراز فهرستنویسان در مطالب پست شده در لیست سرور AUTOCAT در سال های 2005-2006 انجام دادند. این مطالعه نشان داد که مهارتهایی مانند مدیریت منابع الکترونیکی، ایجاد ابرداده، رایانه و برنامههای کاربردی وب، کنترل کتابشناختی و کنترل مستند، مدیریت یکپارچه سیستم کتابخانه و مدیریت کارکرد فهرست نویسی از جمله مهارتهای مورد نیاز متخصصان فهرستنویسی در محیط دیجیتال است.
روششناسی
- یک نظرسنجی با 13 سوال از فهرستنویسان دانشگاههای کانادایی و آمریکایی انجام شد و از آنان درباره تغییرات در شرایط احراز و کسب مهارت های جدید در شغلشان پرسیده شد.
- تاییدیه اخلاق از دانشگاه یورک اخذ شد.
- از اشتراک سازمانی کتابخانههای دانشگاه یورک در MachForms برای ایجاد نظرسنجی آنلاین استفاده شد.
- نظرسنجی آنلاین به فهرست پستی خدمات فنی در کانادا و ایالات متحده ارسال شد. لیست سروهای تخصصی عبارت بودند از: AUTOCAT، کتابداران فراداده و کتابدار خدمات فنی کانادایی گروه Google
- نظرسنجی آنلاین به مدت شش هفته از 1 آوریل 2021 تا 15 مه 2021 در دسترس بود.
یافتهها
نتایج براساس جدولهای زیر استخراج شده است:
-مسئولیت اصلی (به ترتیب اولویت):
- فراهم کردن فراداده برای پروژههای رقومی
- برگزاری کارگاهها و آموزش دانش دیجیتالی و تحویل فراداده
- فراهم کردن مشاوره فراداده برای دانشجویان و اساتید
- توسعه رهنمودها و خطمشی کنسرسیومی و سازمانی در جنبههای فراداده
- همکاری فنی در پروژههای رقومی
- همکاری، مشارکت، مدیریت پروژه با کارکنان فراحرفهای
-مهارتهای جدید موردنیاز(به ترتیب اولویت):
- فراداده،
- رقومیسازی،
- نرمافزار: برنامهنویسی، کدنویسی
- سختافزار: تنظیم تجهیزات و تنظیم سرور
- طراحی آموزش و تدریس فنون و تئوری،
- دانش رقومی سازی ،
- دانش نوشتن گرنت، مدیریت پروژه
-آموزشها (به ترتیب اولویت):
- خودآموزی،
- آموزش فراهم شده از کارگزاران،
- برنامه های رسمی علم اطلاعات و دانش شناسی،
- توسعه حرفهای خارجی،
- آموزش و کارگاه های فراهم شده در سازمانتان
-بزرگترین چالش (به ترتیب اولویت):
- نبود مهارتها و فناوریهای جدید،
- نبود پشتیبانی از مدیریت کتابخانه، بودجه و همکاران،
- برندسازی قوانین جدید،
- هیچ موفقیتی در جامعه ابرداده نداشته،
- خدمات عمومی مانند ارتباطات، تبلیغ و تدریس
نتیجهگیری
- – مسئولیت جدید خدمات فراداده علاوه بر مسئولیت فهرستنویسی است.
- – اکثر شرکتکنندگان در سنین میانسالی یا بالاتر هستند و بیش از 10 سال است که به عنوان فهرستنویس فعالیت میکنند.
- – مهمترین مهارت جدید و بزرگترین چالش برای نقش جدید آنها به جز دانش فراداده، برنامهنویسی رایانهای است.
- – راههای اصلی برای کسب مهارتهای جدید، خودآموزی یا پیگیری فرصتهای توسعه حرفهای خارج از کتابخانه است، بجای آموزش یا حمایت در کتابخانهها/موسسات.
- – حتی با وجود این چالش، اکثر شرکتکنندگان به نوعی از نقش های جدید خود اطمینان و رضایت دارند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.